Öğrenme güçlüğü bir çocuğun zekâsı normal olmasına rağmen, okuma, yazma, matematik, konuşma, dinleme, anlama ve kendini ifade etme becerilerinden bir ya da birkaçında yaşıtlarına ve zekâsına oranla düşük başarı göstermesine verilen isim. Herhangi fiziksel problemi olmayan (İşitme, Zihinsel, Görme gibi); dinleme, konuşma, okuma-yazma, akıl yürütme ile matematik becerilerinin kazanılmasında ve kullanılmasında önemli güçlükleri olan bireylerdir. Çocuğun zekâsıyla ilgili bir sıkıntıya işaret etmediği, öğrenme güçlüğü sorunu yaşadığı bilinen ünlü isimlerden anlaşılabilir. Walt Disney, John Lennon , Winston Churchill ,Henry Ford ,Stephen Hawking , Alexander Graham Bell bu isimlere örnektir.
Öğrenme güçlüğünün nedenleri kesin olarak bilinmemekle birlikte, bazı olası nedenler belirtilmektedir. Bunlar arasında genetik etmenler ve beyin hasarı vardır.
Özel Öğrenme Güçlüğü Türleri;
- Okuma becerisi(Disleksi): Okuma, konuşma, heceleme gibi alanlarında yaşanan öğrenme güçlüğüdür. Kişinin zekadan bağımsız bir şekilde okuma, yazma, konuşma, heceleme gibi konularda ortalamanın altında kalmasıdır.
- Aritmetik becerisi(diskalkuli): Bu bireyler sayı ve sembolleri kavrama, rakamları yazma, basit problemleri çözme gibi matematiksel işlemleri gerçekleştirmede problemler yaşarlar.
- Yazma becerisi(disgrafi): Yazma güçlüğüdür. Bu bireyler sıkça yazım hataları yapar, kelimeleri hecelere ayırmakta zorlanırlar. Disgrafi olan çocuklar b yerine p, d yazabilirler.
Okul öncesi yaşlarda sıklıkla görülen belirtiler:
- Konuşmaya geç başlama
- Yeni kelimeleri öğrenmede zorlanma
- Kelimeleri söylerken benzer kelimelerle karıştırma, kelimeleri düzgün oluşturamama
- Renklerin, sayıların adlarını unutma
- Kafiyeli tekerlemeleri söylemekte zorluk çekme olarak sayılabilir.
Okul çağında görülen belirtiler:
- Yaşına göre beklenen ölçüde düzgün okuyamama
- Duyduklarını anlamada ve algılamada güçlük
- Soruya cevap verirken uygun cevabı bulamama, cevabı düzgün ifade edememe
- Bir iş yaparken dizilimi, sıralamayı hatırlayamama
- Benzer harflerin ve kelimelerin hem görünüşünü hem de söylenişini karıştırma
- Alışkın olunmayan kelimelerin okunuşunda zorluk
- Hecelemede güçlük çekme
- Yazma ve okuma içeren ödevlerde olması gerekenden uzun zaman harcama
- Okuma gerektiren işlerden kaçınma gibi davranışlar izlenebilir.
Ebeveynlere örnek tutumlar ve davranışlar:
- Çocuğunuza değerli olduğunu hissettirin. Sözlü ve duygusal iletişim kurun.
- Çocuğunuzun becerilerini görün. Çocuğunuzun başarabildiği pek çok iş var. Bu işlerde çocuğunuzu destekleyin.
- Çocuğunuz için bir ders çalışma programı yapın ve bu programa uymasına yardımcı olun. Programı siz bozmayın. Çocuğunuz uygularken esnetmeler yapıyorsa yanında olun, işini kolaylaştırmış olursunuz.
- İsteklerinizde açık ve net olun. Uyulması gereken kuralları kesin, açık ve anlaşılır olarak söyleyin.
- Hatırlatmalar yapın. Uyulması gereken kuralların çocuk tarafından daha kolay öğrenilebilmesi için tekrar edilmesi gerekir.
- Çocuğunuzun yapması gereken işleri siz yapmaya çalışmayın. Çocuğa sakat veya kötürüm muamelesi yapmayın.
- Çocuğunuza ortam ve zaman verin. Çocuğunuza işini yapabileceği ortamı hazırlayın. Deneme süresi tanıyın. Onu yaptığı işte cesaretlendirin. İşteki çabasını ödüllendirin.
- Çocuğa karşı tutarlı olun. Aile, okul, öğretmen ve psikolog arasında sıkı bir iletişim olmalıdır. Bu işbirliği çocuğun olumluya gidişinde çok önemlidir. Tüm bu kişiler çocuğa karşı aynı dili konuşmalı ve aynı tavrı sergilemelidir.
- Çocuğunuzu dinleyin. Çocuğu soru sorarak konuşmaya zorlamayın, Kendiliğinden anlatıyorsa, işiniz olsa bile ara verip onu dinleyin, göreceksiniz daha çok anlatacaktır. Okul hakkında bir şeyler anlatmıyor diye endişelenmeyin.
- Çocuğunuzu diğer çocuklarla kıyaslamayın. Bu çocukları ürkütür, korkutur ve endişelendirir. Kendine olan güvenini zedeler.
- Çocuğunuz ders çalışırken yanında durun. Ödevlerini yaparken veya ders çalışırken yanında oturursanız dikkatinin dağılmasını engellersiniz. Ödevler konusunda siz okuyarak işini hızlandırabilirsiniz. Konular işlenmeden önce bir ön bilgi verecek olursanız derste daha rahat olacaktır.
- Olumlu yaptığı her işi içten bir övgü ile takdir edin. Övgüleriniz abartılı ve gerçek dışı olmamalıdır.
- Örnekler verin, yeteri kadar tekrarlayın, sonra da ondan yapmasını isteyin. Sabırlı olun. Onun yapabileceğinden daha basitinden başlayın. Kendine güvenini kazanmasına yardımcı olun.
